6 października 2025
W dniach od 6 do 13 października poznamy nazwiska tegorocznych laureatów i laureatek Nagrody Nobla. Przez cały tydzień w paśmie ► Nowy Świat po południu (po godz. 16:40) Klaudia Kowalczyk opowiadać będzie o postaciach kolejnych nagrodzonych przez Komitety Noblowskie. Nie zabraknie rozmów z ekspertami, którzy przybliżą wyróżnione osiągnięcia i pozwolą zrozumieć znaczenie najważniejszych odkryć w nauce, literaturze, ekonomii oraz działań na rzecz pokoju.
Nagroda Nobla 2025. FIZJOLOGIA I MEDYCYNA
Mary E. Brunkow, Fred Ramsdell i Shimon Sakaguchi. Za odkrycia dotyczące immunologicznej tolerancji obwodowej. Czym charakteryzują się jej mechanizmy?
Radio Nowy Świat
Nagroda Nobla 2025. FIZYKA
John Clarke, Michel H. Devoret i John M. Martinis. Za odkrycie makroskopowego tunelowania kwantowego i kwantyzacji energii w obwodzie elektrycznym. W jaki sposób nagrodzone osiągnięcie zmieniło otaczający nas świat?
Nagroda Nobla 2025. CHEMIA
Susumu Kitagawa, Richard Robson i Omar M. Yaghi. Za opracowanie metalowo-organicznych struktur porowatych (MOF-ów), czyli materiałów, które mogą pochłaniać, magazynować i filtrować cząsteczki gazów oraz par wody.
Dzięki odkryciom tegorocznych laureatów możliwe stało się projektowanie materiałów „szytych na miarę” - takich, które potrafią wychwytywać CO₂, oczyszczać wodę, magazynować wodór czy pełnić rolę selektywnych katalizatorów. To nauka, która łączy chemię z przyszłością energetyki i ochrony środowiska.
Nagroda Nobla 2025. LITERATURA
László Krasznahorkai. Za „wizjonerską twórczość, która w obliczu apokaliptycznego lęku potwierdza moc sztuki
POKOJOWA NAGRODA NOBLA 2025
María Corina Machado. Za jej niestrudzoną pracę na rzecz demokracji w Wenezueli i za jej walkę o sprawiedliwą i pokojową transformację ustroju od dyktatury do demokracji.
Nagroda Banku Szwecji im. A. Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych 2025
Joel Mokyr, Philippe Aghion i Peter Howitt. Za wyjaśnienie, jak działa wzrost gospodarczy napędzany innowacjami. Połowa nagrody zostanie przyznana Mokyrowi za zidentyfikowanie warunków wstępnych zrównoważonego wzrostu gospodarczego opartego na postępie technologicznym, a druga połowa wspólnie Aghion i Howittowi za teorię zrównoważonego wzrostu opartego na twórczej destrukcji.
