wróć

Stulecie dziwów 181

6 kwietnia 2024

56:19

O odcinku

Jak wspomina George Gamow, w styczniu 1939 roku odbywała się w Waszyngtonie konferencja fizyków, która miała być poświęcona m.in. zjawisku nadprzewodnictwa. Do jej najważniejszego wydarzenia doszło przypadkiem: drugiego dnia Niels Bor odczytał z mównicy (jako ciekawostkę, bez związku z omawianymi zagadnieniami) list od przebywającej w Szwecji Lisy Meitner, fizyczki jądrowej, uciekinierki z Niemiec. W liście tym Meitner referowała wyniki niedawnych eksperymentów, przeprowadzonych w Berlinie przez jeszcze innego fizyka, Otto Hahna, komentując je, że prawdopodobnie doszło w nich do rozerwania na dwie części jądra uranu. Podobno fizycy, nieco znudzeni dotychczasowym przebiegiem obrad, zaczęli liczyć, jaką energię przyniosłoby takie zjawisko. W miarę, jak tablica pokrywała się rachunkami kolejnego uczonego, Enrico Fermiego, na sali robiło się coraz ciszej, a jedynego obecnego tam dziennikarza pospiesznie wyproszono na zewnątrz. Uzyskane liczby były olbrzymie. Temat niebawem utajniono: rozpoczął się wyścig, kto pierwszy wykorzysta tę energię do zbudowania broni jądrowej.

O tym wydarzeniu, o zjawisku – jak dziś je nazywamy – rozszczepienia jądra atomowego i o jego militarnym oraz pokojowym wykorzystaniu opowie w naszej audycji dawno niesłyszany znakomity gość: fizyk, prof. Krzysztof Antoni Meissner.

Zapraszamy: Kacper Siedlecki i ja
Jerzy Sosnowski

Playlista audycji:

Mary Martin & Eddy Duchin & His Orchestra - My Heart Belongs to Daddy
Artie Shaw & His Orchestra - Nightmare
Tommy Dorsey - Boogie Woogie
Louis Armstrong - When The Saints Go Marching In
Andy Kirk - I Won't Tell A Soul (I Love You) (09-12-38)