Pod czeskim dachem 16

Probudit svědomí národa

16 stycznia minie 55 lat od chwili, gdy młody student filozofii Jan Palach na placu Wacława w Pradze, przed gmachem Muzeum Narodowego dokonał aktu samospalenia. Mimo wysiłków lekarzy, zmarł trzy dni później. Jego desperacki akt to był protest nie tyle wobec radzieckiej okupacji Czechosłowacji, która zaczęła się wraz z inwazją w sierpniu 1968 r., ale przede wszystkim - wobec bierności, apatii społeczeństwa Czechosłowacji. "Probudit svědomí národa", czyli "obudzić sumienie narodu" - w pozostawionym liście napisał, że taki był cel tego protestu. 

20-letni student na pewno nie wiedział o czynie Ryszarda Siwca, byłego żołnierza Armii Krajowej, który protestując przeciwko inwazji na Czechosłowację, dokonał 8 września 1968 samospalenia w czasie ogólnokrajowych dożynek na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie. Władze PRL zrobiły wszystko, aby wiadomość o desperackim czynie Siwca nie poszła w świat. W Czechosłowacji informacja o proteście Palacha szybko stała się powszechnie znana. 

W najnowszym wydaniu podcastu "Pod czeskim dachem" Tomasz Ławnicki opowiada o Janie Palachu, jego czynie, reakcjach na jego protest. W materiale pojawia się m.in. archiwalne nagranie, na którym doktor psychiatra rozmawia z Janem dwa dni przed jego śmiercią. Jest też dużo muzyki poświęconej tragicznie zmarłemu studentowi. 

Playlista audycji:
Kasabian - Club Foot
Karel Kryl - Dědicům Palachovým
Cirkus Cermaque - Palach
Bohdan Mikolášek - Ticho
Karel Gott - Kam tenkrát šel můj bratr Jan