Pora siesty 162

Z wakacyjnych notatek podróżnych:

Moi drodzy, do Jaschy Heifetza podeszła po koncercie wielbicielka, kunszt jego w ekstazie wychwalając. Do stóp geniusza skrzypiec się ścieląc. Aż padło pytanie:
– A maestro na jakim gra instrumencie?
– To stradivarius, madame – odparł Heifetz.
Melomanka prychnęła wyniośle: – No, to wszystko wyjaśnia! 

Myślę o tej wymianie zdań na ławce przed domem Antonio Stradivariego w Cremonie. Kamieniczka przy głównej ulicy. Pracownia, z której rozpierzchła się po świecie rodzina najdoskonalszych instrumentów smyczkowych w historii. Skrzypce, altówki, wiolonczele. Odmienne, pojedyncze, ale spod ręki jednego mistrza, niczym dzieła Leonarda. Stradivariego poprzedzili wielcy Guarneri, uczniowie lutniczej rodziny Amati, która w XVI wieku w Cremonie stworzyła wzór skrzypiec do dziś niedościgły. Wchodzę do Museo del Violino. Jak do świątyni.

Myślę: kto w polskim języku nadał włoskiemu „violino” nazwę „skrzypce” musiał zaiste fałszować oberki.

Myślę: pięćset lat. Wojny, klęski, pożogi. Jakaż otchłań. Jaka zmiana w człowieku. Z karaweli Kolumba po statki kosmiczne. I tylko skrzypiec nikt od epoki mistrzów z Cremony poprawić nie potrafi. A zatem istnieje doskonałość, pełnia.

Myślę o Stradivarim. Wędruje przez lasy Dolomitów, słucha drzew. To żywe istoty. W nich wieki wiatru, skwaru, śniegu. Skąd wie: ten jawor, ten świerk wśród tysięcy? Drwale. Świerk pada. Mistrz zabiera ledwie część setną. Wie, którą. I rzeźbi. Tygodniami. Jak Michelangelo. Dąży do piękna. Do idealnego spotkania kształtu i dźwięku.

Myślę o pokoleniach wirtuozów i stuleciach nieprzerwanej muzyki. Czy każdy w wędrującym przez świat instrumencie „cząstkę swej duszy zostawił”? Czy przedmioty przechowują energię? Czy mają swą pamięć? Czy dzieło Stradivariego jest jeszcze przedmiotem, czy już istotą?

Myślę: ten drewniany kołeczek w ciele instrumentu zwą duszą. Czy waży dwadzieścia jeden gramów? 

Serdecznie, M.

Playlista audycji:

Bruno Martino - Estate
Toto Cutugno - L'italiano
Dean Martin - That's Amore
Ernesto Bonini - Tu che m'hai preso il cuor
Ibrahim Maalouf & Golshifteh Farahani - Love In Portofino
Fred Buscaglione - Guarda che luna
Luciano Pavarotti, Henry Mancini - Non Ti Scordar Di Me
Dame Kiri Te Kanawa, Sir John Pritchard & London Philharmonic Orchestra - O mio babbino caro from Gianni Schicchi
William Steinberg, Jascha Heifetz & RCA Victor Symphony Orchestra - Zigeunerweisen, Op. 20/Allegro Molto Vivace
Itzhak Perlman - Basarabye
Anne-Sophie Mutter, Wiener Philharmoniker & James Levine - Thaïs: Meditation
Joshua Bell, Tiempo Libre, Jorge Gómez, Luis "Rosca" Beltran Castillo, Cristóbal Ferrer García, Hilario Bell, Joaquin "El Kid" Diaz, Leandro González & Tebelio Fonte - Para Tí
Lucibela - Zum Zum